Cảnh báo những dấu hiệu ung thư vú sớm nhất

Ung thư vú là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Theo thống kê, cứ 8 phụ nữ thì có 1 người có nguy cơ mắc bệnh trong suốt cuộc đời. Điều đáng mừng là nếu phát hiện sớm, tỷ lệ chữa khỏi ung thư vú có thể lên đến 90%. Tuy nhiên, do bệnh có thể tiến triển âm thầm, nhiều người chỉ phát hiện những dấu hiệu ung thư vú khi đã ở giai đoạn muộn, làm giảm khả năng điều trị thành công.

Việc nhận biết sớm dấu hiệu ung thư vú giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe. Những thay đổi dù nhỏ ở vú có thể là lời cảnh báo quan trọng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ các dấu hiệu ban đầu, cách phân biệt với u lành tính, hướng dẫn tự khám vú và khi nào nên đi tầm soát ung thư vú.

Ung thư vú là gì?

Ung thư vú xảy ra khi các tế bào trong mô vú phát triển bất thường và hình thành khối u ác tính. Nếu không được phát hiện sớm, ung thư có thể lan đến các hạch bạch huyết, phổi, gan và các cơ quan khác.

Thực trạng ung thư vú hiện nay

• Đây là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ trên toàn thế giới.
• Ở Việt Nam, mỗi năm có gần 20.000 ca mắc mới, và con số này đang ngày càng gia tăng.
• Bệnh có xu hướng trẻ hóa, nhiều phụ nữ dưới 40 tuổi cũng bị chẩn đoán ung thư vú.
• Nếu phát hiện sớm, tỷ lệ sống sau 5 năm có thể lên đến gần 100%, nhưng nếu ở giai đoạn muộn, con số này giảm xuống dưới 30%.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú

• Di truyền: Người có mẹ, chị em gái mắc ung thư vú có nguy cơ cao hơn.
• Rối loạn nội tiết: Tiếp xúc với hormone estrogen lâu dài, như có kinh nguyệt sớm, mãn kinh muộn hoặc dùng liệu pháp hormone thay thế.
• Chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn nhiều thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn, ít rau xanh.
• Thói quen sinh hoạt: Ít vận động, béo phì, hút thuốc lá, uống rượu bia.
• Không sinh con hoặc sinh con muộn: Phụ nữ sinh con sau 35 tuổi hoặc không sinh con có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Những dấu hiệu ung thư vú phổ biến nhất

Dấu hiệu của ung thư vú không phải lúc nào cũng rõ ràng. Ban đầu, bệnh có thể không gây đau đớn hoặc khó chịu. Tuy nhiên, nếu chú ý đến những thay đổi nhỏ trên cơ thể, bạn có thể phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm. Dưới đây là những dấu hiệu quan trọng cần lưu ý:

• Khối u trong vú: Nếu sờ thấy một khối u cứng, bờ không đều, không di động và không đau, đó có thể là dấu hiệu của ung thư.
• Thay đổi kích thước hoặc hình dạng vú: Một bên vú có thể to hơn, méo mó hoặc bị biến dạng so với bình thường.
• Thay đổi da vùng vú: Da vùng vú có thể dày lên, sần sùi như vỏ cam, có vết lõm hoặc lở loét.
• Núm vú bị tụt vào trong: Nếu trước đây núm vú bình thường nhưng đột nhiên bị tụt vào trong, đó có thể là dấu hiệu ung thư.
• Tiết dịch bất thường từ núm vú: Chảy dịch không rõ nguyên nhân, đặc biệt là dịch có màu đỏ, vàng, xanh hoặc có lẫn máu.
• Đau hoặc căng tức vú kéo dài: Không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt hoặc tác động bên ngoài.
• Hạch bạch huyết ở nách sưng to: Dấu hiệu ung thư đã lan đến hệ bạch huyết.

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, hãy đến gặp bác sĩ ngay để kiểm tra.

Đọc thêm

Dấu hiệu ung thư: 10 triệu chứng cảnh báo bạn không nên bỏ qua

Phẫu thuật ung thư vú: Các phương pháp và những điều cần biết

Sự khác biệt giữa u lành tính và ung thư vú

Không phải mọi khối u ở vú đều là ung thư. Nhiều phụ nữ có thể gặp tình trạng u xơ, u nang hoặc tăng sinh mô tuyến vú lành tính. Dưới đây là cách phân biệt:

• U lành tính: Thường có bề mặt nhẵn, mềm, di động dưới da, có ranh giới rõ ràng và không gây đau.
• U ác tính (ung thư vú): Thường cứng, bờ không đều, bám chặt vào mô xung quanh, không di chuyển và có thể gây viêm da hoặc loét.
• Các bệnh lý khác: U nang vú thường chứa dịch lỏng, còn viêm tuyến vú có thể gây đau và sưng đỏ nhưng không liên quan đến tế bào ung thư.

Việc phát hiện u bất thường cần được bác sĩ kiểm tra bằng các phương pháp chẩn đoán để xác định bản chất khối u.

Hướng dẫn tự khám vú tại nhà để phát hiện dấu hiệu sớm

Tự khám vú là một phương pháp đơn giản nhưng có ý nghĩa quan trọng trong việc phát hiện sớm các thay đổi bất thường của mô vú. Bằng cách thực hiện kiểm tra định kỳ tại nhà, bạn có thể kịp thời phát hiện những dấu hiệu nghi ngờ và chủ động đi khám khi cần thiết. Các chuyên gia khuyến nghị rằng phụ nữ nên tự khám vú mỗi tháng một lần, tốt nhất là vào khoảng 5-7 ngày sau kỳ kinh nguyệt khi mô vú mềm hơn, giúp dễ phát hiện các khối u hoặc thay đổi bất thường.

Cách thực hiện tự khám vú gồm ba bước chính:

1. Quan sát trước gương: Đứng trước gương, để tay xuôi theo thân mình và quan sát kỹ xem có bất kỳ thay đổi nào về hình dạng, kích thước, màu sắc hoặc bề mặt da vùng vú không. Sau đó, giơ hai tay lên cao và tiếp tục quan sát để phát hiện sự bất đối xứng giữa hai bên vú hoặc bất kỳ dấu hiệu nào như da sần sùi, lõm xuống hoặc núm vú bị tụt vào trong.
2. Kiểm tra bằng tay khi đứng: Dùng tay phải kiểm tra vú trái và ngược lại. Dùng ba ngón tay giữa, ấn nhẹ nhàng nhưng chắc chắn theo hình vòng tròn từ ngoài vào trong, kiểm tra toàn bộ bầu vú để phát hiện các khối u hoặc vùng mô cứng bất thường. Đồng thời, kiểm tra vùng nách để xem có hạch sưng hay không.
3. Kiểm tra khi nằm: Nằm ngửa trên giường, đặt một tay sau đầu để làm phẳng mô vú, giúp dễ phát hiện các bất thường hơn. Dùng tay còn lại để kiểm tra vú theo cách tương tự như khi đứng, đảm bảo không bỏ sót bất kỳ vùng nào.

Nếu bạn cảm thấy có khối u, vùng mô dày lên, hạch bạch huyết sưng hoặc bất kỳ thay đổi nào bất thường, hãy đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Mặc dù không phải tất cả các thay đổi đều là dấu hiệu ung thư, nhưng việc kiểm tra sớm sẽ giúp phát hiện và điều trị kịp thời nếu có bệnh lý tiềm ẩn.

Khi nào nên đi tầm soát ung thư vú?

Tầm soát ung thư vú là một biện pháp quan trọng giúp phát hiện bệnh ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ ràng. Theo khuyến nghị của các chuyên gia y tế, phụ nữ nên tuân thủ lịch trình tầm soát phù hợp với độ tuổi và yếu tố nguy cơ của mình để đảm bảo phát hiện bệnh kịp thời, nếu có.

Phụ nữ từ 20 tuổi trở lên nên hình thành thói quen tự khám vú hàng tháng, kết hợp với thăm khám lâm sàng định kỳ tại các cơ sở y tế. Khi bước sang độ tuổi 30-40, dù chưa có dấu hiệu bất thường, bạn vẫn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra vú ít nhất mỗi năm một lần, đặc biệt nếu có yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình mắc ung thư vú.

Từ 40 tuổi trở lên, việc chụp nhũ ảnh định kỳ mỗi 1-2 năm là cần thiết để phát hiện sớm các dấu hiệu ung thư vú mà sờ nắn hoặc kiểm tra lâm sàng không thể phát hiện được. Phương pháp này có thể phát hiện những khối u rất nhỏ trước khi chúng gây ra triệu chứng.

Đối với những phụ nữ có nguy cơ cao, chẳng hạn như người có tiền sử gia đình mắc ung thư vú, có đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2, hoặc đã từng mắc bệnh lý vú lành tính, bác sĩ có thể đề nghị tầm soát sớm hơn và sử dụng các phương pháp chuyên sâu hơn như chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc siêu âm vú.

Ngoài độ tuổi, bạn cũng nên đi tầm soát ngay nếu nhận thấy các dấu hiệu bất thường như:

• Xuất hiện khối u cứng, không di động trong vú.
• Da vú thay đổi màu sắc, sần sùi hoặc có vết lõm.
• Núm vú bị tụt vào trong hoặc tiết dịch bất thường.
• Hạch bạch huyết ở nách sưng to mà không rõ nguyên nhân.

Không phải mọi khối u hay dấu hiệu bất thường đều là ung thư, nhưng việc kiểm tra kịp thời có thể giúp bạn phát hiện và điều trị bệnh sớm hơn, tăng cơ hội chữa khỏi hoàn toàn. Việc tuân thủ lịch trình tầm soát không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe mà còn giúp bạn an tâm hơn về tình trạng của mình.

Kết luận

Nhận biết dấu hiệu ung thư vú từ sớm giúp tăng tỷ lệ điều trị thành công. Bất kỳ thay đổi nào ở vú, dù nhỏ, cũng không nên chủ quan. Thực hiện tự khám vú định kỳ và tầm soát đúng thời điểm là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe. Nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng ngần ngại đến gặp bác sĩ để kiểm tra và có phương án điều trị kịp thời.