Bị ung thư nên làm gì để giảm lo âu? Những lời khuyên cho bệnh nhân ung thư

Nhận chẩn đoán ung thư có thể là cú sốc tâm lý lớn, khiến bệnh nhân và người thân rơi vào trạng thái lo âu, căng thẳng kéo dài. Vậy, bị ung thư nên làm gì để giảm lo âu? Bài viết dưới đây tổng hợp những lời khuyên thiết thực, giúp bệnh nhân ung thư giải tỏa stress, từ việc hiểu đúng về căn bệnh, thấu hiểu bản thân đến việc nhận sự hỗ trợ từ gia đình và chuyên gia tâm lý. Qua đó, bệnh nhân ung thư sẽ có thêm động lực và kiến thức để cải thiện tinh thần, hỗ trợ quá trình điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống.

1. Tại sao bệnh nhân ung thư dễ bị lo âu và stress?

Chẩn đoán ung thư không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn tác động mạnh đến tâm lý bệnh nhân. Nỗi lo sợ về khả năng tái phát, di căn và cả cái chết thường khiến bệnh nhân rơi vào trạng thái căng thẳng. Bên cạnh đó, quá trình điều trị kéo dài, những cơn đau, tác dụng phụ của thuốc và những bất ổn tài chính đều góp phần làm tăng mức độ lo âu. Chính vì vậy, việc tìm ra cách giải tỏa stress là một yếu tố quan trọng giúp bệnh nhân ổn định tinh thần và tăng cường sức đề kháng.

2. Ảnh hưởng của stress và lo âu đến bệnh nhân ung thư

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các yếu tố tâm lý có thể liên quan đến nguy cơ mắc ung thư.

• Mối liên hệ này có thể xuất phát từ nhiều khía cạnh khác nhau. Ví dụ, những người thường xuyên căng thẳng có thể vô thức hình thành thói quen không lành mạnh như hút thuốc, uống rượu hoặc ăn uống không kiểm soát, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Ngoài ra, những người chọn cách giải tỏa căng thẳng bằng các hành vi tiêu cực như hút thuốc, uống rượu hoặc lười vận động có thể gặp phải chất lượng cuộc sống suy giảm sau điều trị ung thư.
• Ngược lại, những phương pháp đối phó lành mạnh như thư giãn hoặc trị liệu tâm lý đã được chứng minh có thể giúp giảm trầm cảm, lo âu và các triệu chứng liên quan đến ung thư cũng như quá trình điều trị. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng khoa học nào khẳng định rằng kiểm soát tốt căng thẳng có thể giúp cải thiện tỷ lệ sống sót của bệnh nhân ung thư.

Một số nghiên cứu cũng cho thấy căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và lây lan của khối u.

• Các yếu tố gây căng thẳng có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau, một số trong đó có thể dự đoán và thậm chí phòng tránh được. Ngay cả những thay đổi nhỏ trong lối sống cũng có thể mang lại tác động tích cực, giúp giảm căng thẳng đáng kể trong cuộc sống hằng ngày.

3. Bị ung thư nên làm gì để giảm lo âu?

3.1. Hiểu đúng về bệnh ung thư và thấu hiểu bản thân

Một trong những bước quan trọng nhất để giải tỏa lo âu là hiểu đúng về bệnh của mình. Nhiều bệnh nhân sau khi nhận chẩn đoán ung thư thường tự đặt ra những câu hỏi như: “Liệu có thể chữa khỏi?”, “Mình còn sống được bao lâu?”. Những suy nghĩ này nếu không được làm rõ có thể dẫn đến trạng thái hoang mang, lo lắng thái quá.

• Tìm kiếm thông tin chính xác: Hãy trao đổi trực tiếp với các chuyên gia y tế, bác sĩ chuyên khoa để nhận được những thông tin đáng tin cậy về tình trạng của mình.
• Thấu hiểu cảm xúc: Hãy nhận diện và chấp nhận rằng cảm xúc lo âu, sợ hãi, thất vọng là phản ứng tự nhiên khi đối mặt với căn bệnh. Việc thừa nhận cảm xúc của bản thân là bước đầu tiên để chữa lành tâm lý.

3.2. Nhận sự trợ giúp của người thân và chuyên gia

Bệnh nhân ung thư không nên đối mặt một mình với căn bệnh. Sự đồng hành, chia sẻ cảm xúc với người thân và bạn bè là yếu tố quan trọng giúp giảm bớt áp lực tâm lý.

• Chia sẻ cảm xúc: Hãy mở lòng và nói ra những nỗi lo, sợ hãi của mình. Sự thông cảm, lắng nghe từ gia đình và bạn bè sẽ giúp bạn cảm thấy được động viên và không cô đơn
• Tìm đến chuyên gia tâm lý: Nếu cảm thấy tình trạng lo âu trở nên nghiêm trọng, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần để có được liệu pháp phù hợp, từ kỹ thuật thư giãn đến trị liệu tâm lý chuyên sâu.

3.3. Lên kế hoạch và ưu tiên những việc quan trọng

Việc lập kế hoạch cụ thể giúp bệnh nhân ung thư kiểm soát tốt hơn cuộc sống và giảm bớt những suy nghĩ tiêu cực:

• Sắp xếp thời gian biểu hợp lý: Tránh quá tải công việc, hãy tạo ra một lịch trình rõ ràng với các hoạt động cần thiết, từ nghỉ ngơi, ăn uống điều độ, đến tập thể dục nhẹ nhàng.
• Đặt ra mục tiêu nhỏ: Việc chia nhỏ các công việc lớn thành những bước nhỏ giúp bệnh nhân dễ dàng quản lý và cảm thấy thành công hơn trong từng giai đoạn.

3.4. Tham gia các nhóm hỗ trợ và giao tiếp xã hội

Giao lưu với những người cùng hoàn cảnh sẽ giúp bệnh nhân cảm thấy được sự đồng cảm và chia sẻ kinh nghiệm:

• Tham gia nhóm hỗ trợ: Các nhóm hỗ trợ bệnh nhân ung thư thường cung cấp môi trường để bạn trao đổi, chia sẻ và học hỏi từ những người đã trải qua quá trình điều trị tương tự.
• Giao tiếp thường xuyên: Dành thời gian cho các hoạt động giao tiếp với bạn bè, người thân hay tham gia các hoạt động cộng đồng giúp cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng.

3.5. Áp dụng các kỹ thuật thư giãn và tập thể dục

Một số phương pháp thư giãn có thể giúp bệnh nhân giảm căng thẳng hiệu quả:

• Tập thở sâu và thiền: Kỹ thuật hít thở sâu, thiền định hay tập yoga giúp làm dịu tâm trí, cải thiện sự lưu thông của không khí và làm giảm triệu chứng lo âu.
• Giãn cơ và vận động nhẹ: Các bài tập giãn cơ, đi bộ hay tập thể dục nhẹ nhàng không chỉ cải thiện sức khỏe thể chất mà còn giúp tinh thần trở nên thư thái hơn.

3.6. Quản lý tài chính và thời gian hiệu quả

Áp lực tài chính và lịch trình bận rộn cũng là nguyên nhân gây stress ở bệnh nhân ung thư:

• Nhờ sự trợ giúp chuyên môn: Hãy trao đổi với các nhân viên công tác xã hội hoặc chuyên gia tài chính để có kế hoạch quản lý chi phí điều trị và các khoản chi tiêu liên quan.
• Ưu tiên các hoạt động thiết yếu: Hãy tập trung vào những việc bạn có thể kiểm soát và giảm thiểu những công việc gây áp lực không cần thiết.

3.7. Chế độ ăn uống và giấc ngủ đầy đủ

Một lối sống lành mạnh sẽ góp phần giúp cơ thể phục hồi và cải thiện tâm trạng:

• Chế độ dinh dưỡng cân đối: Ăn uống đủ chất, bổ sung các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất giúp tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện sức khỏe tổng thể.
• Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ đầy đủ và chất lượng sẽ giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn và giảm bớt cảm giác mệt mỏi, lo âu trong quá trình điều trị.

4. Kết luận

Với câu hỏi “Bị ung thư nên làm gì để giảm lo âu?”, có thể khẳng định rằng không có một phương pháp duy nhất nào có thể giải quyết toàn bộ các vấn đề về stress ở bệnh nhân ung thư. Tuy nhiên, sự kết hợp giữa việc hiểu đúng về bệnh, nhận sự hỗ trợ từ người thân và chuyên gia, lên kế hoạch cụ thể cho cuộc sống hàng ngày, cũng như áp dụng các kỹ thuật thư giãn và tập thể dục nhẹ nhàng sẽ tạo nên một hệ thống hỗ trợ toàn diện giúp bệnh nhân giải tỏa stress hiệu quả.

Việc chủ động trao đổi, chia sẻ cảm xúc và tham gia vào các nhóm hỗ trợ không chỉ giúp cải thiện tâm trạng mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống trong quá trình điều trị. Hãy nhớ rằng, giảm lo âu không chỉ giúp bạn khỏe mạnh hơn về thể chất mà còn là bước quan trọng để đối mặt với căn bệnh ung thư một cách lạc quan và tự tin hơn.