Bệnh ung thư phổi có lây không? Tìm hiểu về ung thư phổi và tính chất lây nhiễm

Ung thư phổi là một trong những bệnh ung thư gây tử vong cao, thu hút sự quan tâm của nhiều người, nhất là những ai có thành viên trong gia đình mắc bệnh hoặc tiếp xúc với môi trường độc hại. Một câu hỏi được đặt ra nhiều nhất là: Bệnh ung thư phổi có lây không? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về nguyên nhân gây ra ung thư phổi, tính chất của bệnh cũng như những lưu ý cần biết.

1. Ung thư phổi là gì?

Ung thư phổi là bệnh lý ác tính phát sinh từ sự biến đổi bất thường của các tế bào trong phổi. Khi các tế bào này mất kiểm soát và nhân lên quá mức, chúng tạo thành các khối u. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, khối u có thể di căn sang các bộ phận khác trong cơ thể, gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe.

2. Bệnh ung thư phổi có lây không?

2.1. Không phải là bệnh lây nhiễm

Một trong những quan niệm sai lầm phổ biến là cho rằng ung thư phổi có thể “lây” từ người này sang người khác qua tiếp xúc hàng ngày. Tuy nhiên, bệnh ung thư phổi có lây không theo nghĩa truyền thống của các bệnh lây nhiễm.

• Bản chất của ung thư phổi: Ung thư phổi phát sinh do sự đột biến của các tế bào, không phải do vi rút, vi khuẩn hay ký sinh trùng gây ra.
• Không truyền qua đường hô hấp hay tiếp xúc gần: Các tế bào ung thư từ bệnh nhân không thể sống sót và phát triển trong cơ thể người khỏe mạnh khác. Hệ miễn dịch của người kia sẽ nhanh chóng phát hiện và loại bỏ các tế bào lạ này.

2.2. Sự hiểu lầm về “lây” ung thư phổi

Một số trường hợp có thể khiến người ta nhầm lẫn rằng ung thư phổi có lây, đó là:

• Tiền sử gia đình và yếu tố di truyền: Mặc dù ung thư phổi không phải là bệnh lây nhiễm, nhưng có một yếu tố di truyền nhất định có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở những người có người thân mắc ung thư phổi. Các đột biến gen bẩm sinh có thể góp phần vào nguy cơ này, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc bệnh được truyền từ người sang người.
• Môi trường chung: Những người sống và làm việc chung với bệnh nhân ung thư phổi có thể mắc bệnh do tiếp xúc với cùng các tác nhân gây ung thư như khói thuốc, ô nhiễm không khí hay hóa chất độc hại, chứ không phải do bệnh lây nhiễm.

3. Nguyên nhân gây ung thư phổi

Mặc dù bệnh ung thư phổi không lây, nhưng nguyên nhân gây ra bệnh này lại khá đa dạng và chủ yếu liên quan đến các yếu tố môi trường cũng như lối sống không lành mạnh:

• Hút thuốc lá: Đây là nguyên nhân chính, chiếm tới 80–90% các ca mắc ung thư phổi. Hút thuốc không chỉ gây tổn thương trực tiếp cho phổi mà còn tạo điều kiện cho các tế bào bị đột biến phát triển thành ung thư.
• Tiếp xúc với khói thuốc thụ động: Người không hút thuốc nhưng sống chung với người hút thuốc cũng có nguy cơ tăng do hít phải khói thuốc.
• Ô nhiễm không khí: Các hạt bụi mịn và khí thải từ phương tiện giao thông, nhà máy công nghiệp có thể góp phần gây ra các đột biến tế bào trong phổi.
• Tiếp xúc với các chất độc hại: Radon, amiăng và các hợp chất hoá học trong môi trường làm việc cũng là những yếu tố nguy cơ đáng kể.
• Yếu tố di truyền: Mặc dù không truyền qua đường lây nhiễm, nhưng yếu tố di truyền có thể làm tăng khả năng mắc ung thư phổi ở những người có tiền sử gia đình.

4. Phòng ngừa ung thư phổi

Dù ung thư phổi không lây, nhưng phòng ngừa bệnh vẫn rất quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh:

• Ngừng hút thuốc lá: Đây là biện pháp hiệu quả nhất để giảm nguy cơ. Nếu bạn đã có thói quen hút thuốc, việc bỏ thuốc sẽ giúp giảm tổn thương cho phổi.
• Tránh hút thuốc thụ động: Hãy hạn chế tiếp xúc với khói thuốc từ người khác bằng cách tránh những nơi có không khí ô nhiễm.
• Bảo vệ môi trường sống: Kiểm soát ô nhiễm không khí, đảm bảo thông gió tốt trong nhà và làm việc ở những môi trường an toàn.
• Chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục: Bổ sung đầy đủ rau xanh, trái cây và duy trì lối sống năng động giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh.
• Tầm soát định kỳ: Đối với những người có nguy cơ cao (như người có tiền sử gia đình mắc ung thư phổi, người hút thuốc lâu năm hoặc tiếp xúc với các chất độc hại), việc khám sức khỏe định kỳ và tầm soát ung thư phổi là rất cần thiết.

5. Kết luận

Bệnh ung thư phổi có lây không? Câu trả lời là không. Ung thư phổi là bệnh do sự đột biến của các tế bào phổi, không phải là bệnh lây nhiễm qua tiếp xúc, hô hấp hay sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, những người có nguy cơ cao do yếu tố di truyền hoặc lối sống không lành mạnh cần chú ý phòng ngừa và tầm soát định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Việc hiểu rõ bản chất của ung thư phổi sẽ giúp bạn loại bỏ những hiểu lầm sai lệch và chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Hãy luôn duy trì lối sống lành mạnh, từ bỏ các thói quen xấu và thường xuyên kiểm tra sức khỏe để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.

Đọc thêm:
Xét nghiệm ung thư phổi: Các phương pháp chẩn đoán chính xác để phòng ngừa và điều trị hiệu quả